Trądzik to słowo, pod którym kryje się wiele zmian i emocji. Pacjenci poświadczający trądziku zmagają się nie tylko z nieestetycznie wyglądającymi wykwitami, od zaskórników, przez krosty, aż po blizny i przebarwienia, ale również z obniżeniem nastroju, samooceny i poczucia skuteczności. Ponieważ trądzik dotyka większość społeczeństwa (mówi się o ponad 90%), to jest to dermatoza najczęściej zgłaszana w gabinetach kosmetologicznych. Producenci kosmetyków prześcigają się w produkcji coraz bardziej zaawansowanych i aktywnych formulacji. Aby jednak żegnać trądzik i przywrócić skórze zdrowie, musimy działać szerzej. W dzisiejszym wpisie znajdziecie podsumowanie najważniejsze założeń holistycznej terapii skóry trądzikowej. Artykuł jest podsumowaniem rozmowy/live, który wspólnie z Anią poprowadziłyśmy na Instagramie.

1. OKREŚLENIE RODZJAU TRĄDZIKU

Obraz kliniczny skóry z trądzikiem może być różny. W zależności od przyczyny i dotychczasowego sposobu postępowania z dermatoza na skórze mogą występować wykwity niezapalne (zaskórniki), zapalne (krosty, cysty) i pozapalne (przebarwienia, blizny). Mimo, iż trądzik jest dermatozą dobrze znaną to kluczowe jest, abyśmy wiedzieli, że w praktyce zmiany zapalne nie zawsze rozwijają się na podłożu nadaktywności sebocytów. O ile w wieku dojrzewania, na powierzchni skóry często obserwujemy rozszerzone pory, świecenie, zaskórniki i krosty, o tyle trądzik wieku dojrzałego może objawiać się reaktywnością skóry, bolącymi podskórnymi guzami, a nawet zaburzoną barierą i ostatecznie przesuszeniem skóry. 

Z tego powodu określenie rodzaju trądziku i precyzyjne nazwanie wykwitów skórnych jest pierwszym krokiem terapii. Im bardziej dokładnie poznamy skórę i dowiemy się, jak przebiega trądzik u naszego podopiecznego, tym lepiej będziemy w stanie odpowiedzieć na potrzeby skóry z pomocą zmian w diecie, suplementacji, pielęgnacji kosmetycznej i zabiegowej.

2. POSZUKIWANIE PRZYCZYN

Podpowiedzi do odnalezienia przyczyny/przyczyn trądziku odnajdziemy w wywiadzie z klientem oraz badaniu skóry. Niektóre przyczyny trądziku takie jak nieodpowiednia pielęgnacja, czy zaburzenia rytmu dobowego jesteśmy w stanie wychwycić bez dodatkowej diagnostyki laboratoryjnej. Trafność polecanych badań zależy w ogromnym stopniu od umiejętnego zadawania pytań w trakcie wywiadu. Uzyskane odpowiedzi są kierunkowskazami, które decydują o konieczności wykonania poszczególnych badań. Przykładem pytania, które powinno się pojawić w trakcie wywiadu z klientem ze skórą trądzikową jest chociażby pytanie o regularność cyklu menstruacyjnego czy niepokojące objawy ze strony układu pokarmowego. Możliwe powody trądziku powiązane z układem pokarmowym, immunologicznym czy hormonalnym zostały dokładnie opisane w najnowszej publikacji pt. „Pielęgnacja okołozabiegowa w kosmetologii. Diagnostyka laboratoryjna, suplementacja i kosmetyka domowa”.

3. DZIAŁANIE PRZYCZYNOWE

Określenie przyczyny to jedno, drugie to zaplanowanie sposobu działania i wybór odpowiednich narzędzi. U pacjenta z zaburzeniami hormonalnymi priorytetem będzie podjęcie współpracy z ginekologiem, endokrynologiem; u pacjenta z anemią z – dietetykiem kliniczny, w przypadku objawów stresu i zmian psychosomatycznych – psychoterapeutą, psychiatrą. Działanie przyczynowe sprawia, że terapie pacjentów z trądzikiem mogą wyglądać skrajnie różnie. Podczas, gdy u jednej osoby focus będzie na dietę i rytm okołodobowy, u drugiej może to być leczenie farmakologiczne i stabilizacja gospodarki hormonalnej, a u jeszcze innej – uzupełnienie niedoborów z pomocą suplementacji i odżywcza pielęgnacja domowa.

4. PIELĘGNACJA DOMOWA

Pielęgnacja domowa powinna realizować wszystkie z podstawowych potrzeb każdej skóry takich jak:

•       oczyszczanie,
•       fotoprotekcja,
•       kondycjonowanie bariery skórnej,
•       antyoksydacja,

oraz potrzeby wynikające z charakterystyki trądziku takie jak:

•       działanie przeciwzapalne,
•       działanie regulujące proces keratynizacji i keratolityczne,
•       działanie seboregulujące.

W pielęgnacji skóry trądzikowej najważniejszą grupą substancji aktywnych są retinoidy. Wykazują wielotorowe działanie potwierdzone wieloma badaniami klinicznymi. Innym składnikiem, który każdy kosmetolog zajmujący się skórą trądzikową powinien znać jest kwas azelainowy.

Poszczególne działania możemy realizować za pomocą różnych produktów i składników aktywnych. I tak działanie przeciwzapalne możemy zapewnić za pomocą: serum z wąkrotą azjatycką lub laktoferyną, działanie seboregulujące – za pomocą kremu fotoprotekcyjnego opartego na tlenku cynku, serum z retinolem czy kremu z kwasem azelainowym. Poszczególne kosmetyki i składniki dobieramy na podstawie obrazu danej skóry: rodzaju zmian trądzikowych, stopnia jej wrażliwości, stanu bariery naskórkowej, pamiętając jednakże o tym, że jest to zawsze skóra wymagającą zbalansowanego podejścia. Im mocniejsze składniki aktywne, tym większa powinna być troska o zapewnienie skórze składników regenerujących barierę.

5. ZABIEGI KOSMETOLOGICZNE

W ostatnich latach swojej praktyki przeprowadziłam wiele terapii skór trądzikowej. W większości z nich, zabiegi kosmetologiczne wprowadzane były dopiero na dalszych etapach terapii, najczęściej wtedy, gdy pielęgnacja domowa zaspokoiła pierwsze potrzeby skóry: nawilżenie, odżywienie i szerokopojętą regenerację bariery. Zabiegi kosmetologiczne powinny być przedłużeniem i uzupełnieniem pielęgnacji stosowanej w domu. Dopiero wówczas możemy mieć pewność, że skóra będzie w stanie szybko zregenerować się po procedurach, w których stosowane są peelingi chemiczne, enzymy czy mikronakłuwanie. Wachlarz zabiegów dedykowanych dla skór trądzikowych jest bardzo szeroki. W zależności od obrazu klinicznego i przyczyny dermatozy, w terapii będą stosowane zabiegi przeciwzapalne (kwas azelainowy, traneksamowy, niacynamid), keratolityczne i seboregulujące (kwas salicylowy, glikolowy, pirogronowy, retinoidy) oraz zabiegi ukierunkowane na zmniejszenie blizn i zwężenie rozszerzonych porów, takie jak mikronakłuwanie.

Podczas ustalania aktywności i częstotliwości zabiegów, należy mieć na uwadze zmieniające się cele terapii. W praktyce więc stosujemy różne zabiegi, rzadko kiedy sprawdza się seria tych samych preparatów. Jeśli pacjent stosuje się do zaleceń, prowadzona jest diagnostyka, to pierwsze wyraźne efekty mogą pojawić się nawet po kilku tygodniach od rozpoczęcia terapii.

PODSUMOWANIE

Znacznie więcej informacji dotyczących każdego z pięciu kroków znajdziecie w moich publikacjach. Temat konsultacji został poruszony w „Kompleksowej terapii problemów skórnych” a następnie szczegółowo rozwinięty w  książce „Pielęgnacja okołozabiegowa w kosmetologii. Diagnostyka laboratoryjna, suplementacja i kosmetyka domowa”. Ta książka będzie nieocenioną pomocą przy szukaniu przyczyn trądziku i wyborze badań diagnostycznych.

W e-booku o tym samym tytule znajdziecie natomiast obszerny wybór polecanych, sprawdzonych i skutecznych produktów, za pomocą których zaspokoicie wszystkie potrzeby skóry trądzikowej, układając spersonalizowane beauty plany. Produkty zostały dokładnie opisane nie tylko pod kątem wiodących substancji aktywnych i działanie, lecz także ze względu na swoją konsystencję i moc działania.