Rosną, wypadają i rosną ponownie – tak w skrócie można opisać cykl życia włosów. Mieszki włosowe, których liczba na skórze głowy waha się od 100 000 do 200 000, przez całe życie przechodzą około siedmiu cykli wzrostu, z których każdy trwa średnio siedem lat. W teorii oznacza to, że włosy powinny towarzyszyć nam niemal przez pół wieku. W praktyce jednak rzeczywistość bywa zupełnie inna, a wypadanie włosów stanowi jedno z najczęstszych wyzwań trychologicznych, dotykając zarówno kobiet, jak i mężczyzn, niezależnie od wieku.

Rosnąca świadomość problemu sprawiła, że rynek kosmetyków i suplementów dedykowanych na wypadanie włosów stale się rozszerza. Pojawiają się nowe wcierki, ampułki, maski i suplementy diety zawierające biotynę, krzem czy cynk. Jednak często, w desperackiej próbie zahamowania wypadania, sięgamy po nie bezrefleksyjnie, pomijając kluczowy aspekt – przyczynę problemu. Biotyna nie zadziała, jeśli źródłem problemu jest przewlekły stres, a wcierki rozszerzające naczynia krwionośne mogą nie być najlepszym wyborem przy niedoborowej diecie.

Aby skutecznie walczyć z wypadaniem włosów, nie wystarczy doraźna pielęgnacja – konieczne jest znalezienie i wyeliminowanie przyczyny. Diagnostyka, odpowiednia dieta, suplementacja, leczenie oraz zabiegi trychologiczne to kluczowe elementy długoterminowego rozwiązania. Jakie są najczęstsze przyczyny wypadania włosów i jak skutecznie z nimi walczyć? Czas na edukację trychologiczną!

Najczęstsze przyczyny wypadania włosów

Zaburzenia pracy tarczycy

Hormony tarczycy, a przede wszystkim trójjodotyronina (T3), mają kluczowy wpływ na cykl życia włosów. Ich nieprawidłowy poziom powoduje skrócenie fazy wzrostu włosa (anagenu) i wydłużenie fazy zaniku (telogenu), co prowadzi do ich nadmiernego wypadania. Zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy mogą znacząco osłabić mieszki włosowe.

Najczęstsze zaburzenia tarczycy związane z utratą włosów to:

• Niedoczynność tarczycy – powoduje spowolnienie metabolizmu, suchość skóry, osłabienie cebulek włosowych i ich przerzedzenie. Włosy stają się cienkie, łamliwe i mogą wypadać w dużych ilościach.
• Nadczynność tarczycy – przyspiesza metabolizm, co często skutkuje osłabieniem struktury włosa i jego przedwczesnym wypadaniem.
• Stany zapalne tarczycy (w tym choroba Hashimoto) – autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, które może prowadzić do przewlekłego wypadania włosów na skutek niestabilnych poziomów hormonów i zaburzeń wchłaniania składników odżywczych.

Zaburzenia tarczycy często wymagają nie tylko leczenia farmakologicznego, ale również wsparcia organizmu odpowiednią dietą i suplementacją. W przypadku przewlekłego wypadania włosów warto wykonać badania tarczycy, takie jak TSH, FT3, FT4 oraz przeciwciała anty-TPO i anty-TG, aby wykluczyć lub potwierdzić ich wpływ na kondycję włosów.

Niedokrwistość

Niedokrwistość, wynikająca ze spadku hemoglobiny lub nieprawidłowej objętości erytrocytów, prowadzi do niedostatecznego zaopatrywania komórek w tlen i składniki odżywcze. Włosy, jako struktura niekluczowa dla organizmu, są jednym z pierwszych obszarów, które cierpią z powodu niedoborów. Im mniej składników budulcowych, tym słabsze podziały komórkowe w mieszku włosowym, co prowadzi do przerzedzenia włosów i ich wzmożonego wypadania.

Najczęstsze przyczyny niedokrwistości to:

• Niedobór żelaza – kluczowego pierwiastka dla syntezy hemoglobiny, której zadaniem jest transport tlenu do komórek. Niedobory żelaza często prowadzą do osłabienia włosów i ich kruchości.
• Niedobór ferrytyny – białka magazynującego żelazo, którego niski poziom może powodować wypadanie włosów nawet przy prawidłowym poziomie hemoglobiny.
• Niedobór kwasu foliowego – niezbędnego do prawidłowego podziału komórek, w tym tych, które odpowiadają za wzrost włosa.
• Niedobór witaminy B12 – powoduje zaburzenia erytropoezy, prowadząc do powstawania zbyt dużych erytrocytów (anemia megaloblastyczna), które nie są w stanie skutecznie transportować tlenu do komórek skóry głowy.

Zarówno niedobory żelaza, ferrytyny, jak i witaminy B12 mogą prowadzić do chronicznego wypadania włosów, a ich uzupełnienie wymaga odpowiedniej diagnostyki i suplementacji. W przypadku podejrzenia niedokrwistości warto wykonać badania krwi, takie jak morfologia, poziom ferrytyny, żelaza, witaminy B12 oraz kwasu foliowego, aby określić rzeczywisty stan odżywienia organizmu i wdrożyć odpowiednie działania wspomagające.

Niewłaściwa dieta i niedobory składników odżywczych

Jedną z kluczowych, a często pomijanych przyczyn wypadania włosów jest niewłaściwa dieta, uboga w niezbędne składniki odżywcze. Włosy, jako struktura niekluczowa dla organizmu, są ostatnie w kolejności do otrzymywania składników odżywczych, dlatego wszelkie niedobory w diecie szybko odbijają się na ich kondycji.

Najczęstsze błędy żywieniowe prowadzące do osłabienia i wypadania włosów:

• Dieta uboga w białko – włosy zbudowane są głównie z keratyny, której synteza wymaga odpowiedniej podaży aminokwasów. Niedobór białka może powodować ich osłabienie i przerzedzenie.
• Brak zdrowych tłuszczów – kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 wpływają na nawilżenie skóry głowy i regulację pracy gruczołów łojowych, ich niedobór może prowadzić do przesuszenia skóry i osłabienia cebulek włosowych.
• Niedobory żelaza, cynku, biotyny, krzemu i witamin z grupy B – te mikroelementy i witaminy są kluczowe dla cyklu wzrostu włosów, ich niedobór zaburza podziały komórkowe i osłabia strukturę włosa.
• Dieta wysoko przetworzona i nadmiar cukru – prowadzi do stanów zapalnych i stresu oksydacyjnego, które negatywnie wpływają na kondycję skóry głowy i mieszki włosowe.

Aby skutecznie przeciwdziałać wypadaniu włosów, warto zadbać o zbilansowaną dietę, bogatą w pełnowartościowe białko, zdrowe tłuszcze oraz odpowiednią ilość witamin i minerałów. 

Stres

Stres to jedna z najczęstszych, a zarazem najtrudniejszych do wyeliminowania przyczyn wypadania włosów. Jego wpływ na organizm jest ogromny, a skutki mogą być widoczne dopiero po kilku miesiącach od momentu silnego obciążenia psychicznego. Walka z tym problemem wymaga przede wszystkim świadomego zaangażowania pacjenta, ponieważ żadna pielęgnacja ani suplementacja nie zastąpi regeneracji organizmu.

Długotrwały stres, wynikający zarówno z trudnych doświadczeń emocjonalnych, jak i niehigienicznego trybu życia, zaburza cykl życia włosa i prowadzi do jego przedwczesnego wypadania. Wpływ na to mają m.in.:

• Przetworzona żywność, alkohol i papierosy – obciążają organizm i przyczyniają się do stresu oksydacyjnego, który uszkadza cebulki włosowe.
• Niedobory snu i brak melatoniny – sen odgrywa kluczową rolę w regeneracji organizmu, a brak melatoniny zaburza cykl wzrostu włosów.
• Zbyt intensywna aktywność fizyczna – przeciążenie organizmu prowadzi do nadprodukcji kortyzolu, hormonu stresu, który negatywnie wpływa na stan skóry głowy i osłabia mieszki włosowe.

W wyniku przewlekłego stresu keratynocyty – komórki budujące włosy – zamiast dzielić się, ulegają rozpadowi, co prowadzi do osłabienia struktury włosa i jego nadmiernego wypadania.

Rozwiązaniem nie jest jedynie pielęgnacja zewnętrzna, ale przede wszystkim praca nad ograniczeniem stresu i wprowadzenie zdrowych nawyków wspierających równowagę organizmu. O skutecznych metodach radzenia sobie ze stresem pisałam tutaj: Jak radzić sobie ze stresem? – TUTAJ.

Czynniki chemiczne

Farbowanie włosów, częsta stylizacja gorącym powietrzem z suszarki oraz stosowanie agresywnych kosmetyków do skóry głowy tworzą warunki sprzyjające osłabieniu i wypadaniu włosów. Chemiczne i termiczne obciążenie skóry głowy prowadzi do jej podrażnienia, przesuszenia, a w konsekwencji – do osłabienia mieszków włosowych.

Cebulka włosa, osadzona w brodawce, wymaga zdrowego środowiska do prawidłowego wzrostu. Podrażniona, cienka i osłabiona skóra głowy nie zapewnia jej odpowiedniego wsparcia, co skutkuje płytkim zakotwiczeniem włosa i jego przedwczesnym wypadaniem.

Aby ograniczyć negatywny wpływ czynników chemicznych, warto:

• Ograniczyć częstotliwość farbowania i wybierać łagodniejsze metody koloryzacji.
• Unikać kosmetyków zawierających agresywne detergenty i alkohol, które mogą nadmiernie wysuszać i podrażniać skórę głowy.
• Stosować termoochronę i unikać codziennego używania wysokich temperatur podczas suszenia i stylizacji włosów.
• Regenerować skórę głowy za pomocą nawilżających i kojących składników aktywnych, aby wspierać odbudowę bariery skórnej.

Podsumowanie

Włosy stały się istotnym elementem naszego wizerunku – chcemy, aby były gęste, lśniące i pełne objętości. Szybkie efekty, które obiecują kosmetyki, suplementy i nowatorskie zabiegi, często prowadzą do objawowego traktowania problemu wypadania włosów, co wydłuża czas rozpoczęcia właściwego leczenia. Tymczasem im później wdrożona zostanie terapia przyczynowa, tym mniejsze szanse na odzyskanie utraconych włosów.

Skuteczna walka z problemem wymaga dokładnej diagnozy i eliminacji czynników, które osłabiają mieszki włosowe – niezależnie od tego, czy są to zaburzenia hormonalne, niedobory składników odżywczych, stres, niewłaściwa pielęgnacja czy nadmierna stylizacja. Terapia trychologiczna nie jest najłatwiejsza, ale jej efekty przynoszą satysfakcję zarówno pacjentowi, jak i specjaliście, który prowadzi leczenie. Długofalowe podejście i świadoma pielęgnacja to klucz do zdrowych, mocnych włosów na lata.