Dzielenie się doświadczeniem – to jedno z najważniejszych zadań, jakie wyznaczyłam sobie jako szkoleniowiec branży Beauty. Chcę mówić o tym, czego doświadczyłam – w gabinecie podczas terapii prowadzonych dla swoich pacjentów lub sama, na „własnej skórze”. W 2020 roku stałam się mamą. To wzbogaciło moje życie i doświadczenie zawodowe. Od tej pory o terapii skóry kobiet w ciąży mogę powiedzieć z dwóch perspektyw – praktykującego kosmetologa oraz mamy. 

Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: Jakie zabiegi wykonywać w okresie ciąży? zaczyna się od określenia kondycji organizmu i skóry. Zmiany hormonalne implikują zmiany w obrębie naskórka i skóry właściwej. Gospodarka hormonalna u kobiet w ciąży cechuje się

• Wzrostem estrogenów. Liczne receptory dla estrogenów znajdują się w skórze właściwej, na fibroblastach. Estrogeny pobudzają produkcję kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego. Napięcie i nawilżenie rosną. To z tego powodu wiele kobiet będących w ciąży cieszy się zdrowym i promiennym wyglądem skóry.
• Wzrostem progesteronu.
• Wzrostem prolaktyny. W okresie ciąży poziom prolaktyny wzrasta 10-krotnie. Prolaktyna łącząc się z receptorami na sebocytach, nasila produkcję sebum i w sposób pośredni – rozwój bakterii beztlenowych. U niektórych kobiet zmiana ta może być przyczyną rozwoju stanów zapalnychi i trądziku.
• Wzrostem melanotropiny (MSH). MSH to hormon przysadkowy, dla którego liczne receptory znajdują się na melanocytach. MSH pobudza produkcję melaniny. Jeśli kobieta będąca w ciąży korzysta z kąpieli słonecznych i nie stosuje kosmetyków z wysoką protekcją (SPF 50), ryzyko rozwoju przebarwień wzrasta.

Potrzeby skóry w okresie ciąży

Biorąc pod uwagę wyżej wymienione zmiany hormonalne oraz pierwszeństwo dostępu do składników odżywczych przez rozwijające się dziecko, celami w pielęgnacji skóry kobiet w ciąży są:

• Odżywienie i nawilżenie naskórka. W pielęgnacji kosmetycznej/zabiegowej znaleźć powinny się składniki, które odżywią i nawilżą naskórek. Celowo nie piszę o odżywieniu skóry właściwej. W okresie ciąży zabiegi mezoterapii igłowej są przeciwwskazane. Za uzupełnienie substratów do produkcji białek podporowych odpowiada jedynie dieta. 
• Prewencja przed rozwojem przebarwień. To jedno z najważniejszych działań, które należy ująć w Beauty Planie. Zmiany barwinkowe na stałe mogą zmienić wygląd skóry, a ryzyko ich rozwoju w okresie ciąży jest bardzo wysokie.
• Seboregulacja. Gdy skóra kobiet w ciąży zaczyna nadmiernie się przetłuszczać (wpływ prolaktyny), a na jej powierzchni rozwijają się stany zapalne, niezbędne jest wprowadzenie składników o działaniu sebostatycznym.

Jakie zabiegi są bezpieczne dla kobiet w ciąży?

Do bezpiecznych zabiegów dla kobiet w ciąży należą procedury z wykorzystaniem składników działających w obrębie naskórka. Zaliczamy do nich wielkocząsteczkowe peelingi chemiczne oraz tzw. kosmetykę białą. Do tych pierwszych należą: peeling azelainowy i migdałowy – oba wykazują działanie antybakteryjne i przeciwzapalne; rozjaśniający naskórek – peeling cytrynowy oraz poprawiający nawilżenie – kwas mlekowy. Pod pojęciem kosmetyki białej kryją się: bogate w mikroelementy algi i glinki, uzupełniające nawilżenie – ceramidy i NNKT oraz antyoksydanty pod postacią witamin (witamina C, E) i wyciągów roślinnych (resweratrol).

Jakich zabiegów i dlaczego nie wykonujemy w okresie ciąży?

Najważniejszymi kryteriami wyboru, które muszą spełnić zabiegi kosmetologiczne to bezpieczeństwo i brak wpływu na rozwijające się dziecko. Z tego powodu u kobiet w ciąży przeciwwskazane są zabiegi z wykorzystaniem urządzeń – ultradźwięków, laserów, RF. Zrezygnować należy również z zabiegów iniekcyjnych – mezoterapii igłowej i mezoterapii mikroigłowej. Wywołują one stan zapalny i mogą być przyczyną niewłaściwej odpowiedzi ze strony układu immunologicznego. Składnikami niebezpiecznymi w terapii kobiet w ciąży są niskocząsteczkowe peelingi chemiczne, rezorcyna oraz pochodne witaminy A, w tym popularny retinol. Pochodne witaminy A zaliczone zostały do teratogenów – substancji niebezpiecznych dla rozwijającego się płodu. Badania wykazały, że nadmiar witaminy A może być przyczyną wad wrodzonych.

A co z pozostałymi zabiegami?

W tym miejscu może pojawić się pytanie – co z zabiegami takimi jak peeling ferulowy, peeling traneksamowy, peeling salicylowy? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Na większości opakowań kosmetyków z peelingami istnieje informacja o przeciwwskazaniu do stosowania u kobiet w ciąży. Prawdą jest jednak to, iż producenci zamieszczają taką informację z przezorności. Nie istnieją badania, które potwierdziłyby, że kwasy: ferulowy, traneksamowy czy salicylowy aplikowane na skórę docierają do łożyska. Decyzja o zastosowaniu wyżej wymienionych peelingów musi być podjęta wspólnie przez kosmetologa oraz klientkę. W trakcie trwania mojej ciąży regularnie korzystałam z peelingu ferulowego (działanie antyoksydacyjne).

Przykładowy beauty plan dla kobiet w ciąży bez wyraźnych problemów skórnych

Poniższy Beauty Plan jest opisem stosowanych przeze mnie zabiegów oraz kosmetyków do pielęgnacji domowej w trakcie ciąży. Moja skóra nie jest skórą problematyczną. Jedyną różnicą, jaką zauważyłam w ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze była suchość. Nawilżenie, odżywienie oraz prewencja przed rozwojem przebarwień – to zadania, które spełnić miały wybrane zabiegi oraz kosmetyki do pielęgnacji domowej.

Zabiegi kosmetologiczne

• Arginina (Mediderma Argipeel) + peeling ferulowy (Mediderma Ferulac). Zabieg łączy w sobie działanie nawilżające – arginina oraz antyoksydację – kwas ferulowy. Procedura stosowana była raz na 6-8 tygodni, na zmianę z zabiegami z witaminą C.
• Peeling migdałowy (Mediderma Mandelac) + witamina C (Mediderma – Nanomaska z witaminą C lub C-VIT).  Peeling migdałowy działa na powierzchni naskórka, skutecznie oczyszczając go z zanieczyszczeń zgromadzonych w warstwie rogowej oraz bakterii. Dodatek witaminy C podobnie jak w przypadku poprzedniego zabiegu (kwas ferulowy) miał na celu neutralizację wolnych rodników i zmniejszenie ryzyka rozwoju zmian barwnikowych.

Pielęgnacja domowa

W okresie ciąży polecam połączenie kosmetyków profesjonalnych o antyoksydacyjnym działaniu z produktami naturalnymi. To najbardziej skuteczne i bezpieczne rozwiązanie. Kosmetyki naturalne nie docierają do żywych warstw naskórka. Z kolei produkty profesjonalne (wysokie stężenia składników aktywnych, systemy przenikania) są bardziej skutecznie w neutralizacji wolnych rodników. Podobnie jak w przypadku zabiegów, celem kosmetyków do pielęgnacji domowej jest nawilżenie, odżywienie oraz ochrona skóry przed promieniowaniem UV i przebarwieniami.

Pielęgnacja poranna:

• Pianka do oczyszczania skóry Weleda Cleaning Care
• Mgiełka z energią komórkową Sesderma ATP Mist
• Serum z witaminą C i kwasem ferulowym Mesoestetic AOX
• Krem z ochroną przeciwsłoneczną Mesoestetic 130+ Pigment Control
• Krem pod oczy Sylveco

Pielęgnacja wieczorna:

• Olejek do demakijażu: Dermalogica Precleanse
• Żel myjący: Dermalogica Intensive Moisture Cleanser
• Krem nawilżający: Dermalogica Intensive Moisture Cream
• Krem pod oczy Khiel’s Avocado Eye Cream

Pielęgnacja dodatkowa:

• Peeling enzymatyczny: Dermalogica Daily Microfoliant
• Maski:
  • Maski koreańskie Skin79 z: aloesem, awocado, zieloną herbatą
  • Maski z ceramidami Dr Jart+
• Ampułki z melatoniną Mesoestetic (aplikowane zamiast kremu na noc, raz w tygodniu)
• Płatki pod oczy z witaminą C Sesderma C-VIT.

Podsumowanie

Wybór zabiegów kosmetologicznych oraz kosmetyków do pielęgnacji domowej u kobiet w ciąży musi uwzględniać zmiany hormonalne – wzrost estrogenu, progesteronu, prolaktyny, melanotropiny i wynikające z nich potrzeby skóry. Należą do nich: nawilżanie i odżywienie naskórka oraz ochrona przed powstaniem przebarwień. Substancje aktywne nie mogą penetrować do skóry właściwej, gdzie zlokalizowane są naczynia krwionośne łączące skórę z łożyskiem. Bezpieczeństwo to hasło, którym należy kierować się układając Beauty Plan dla kobiet w ciąży.