Nie ma skóry dojrzałej bez przebarwień. Do tego wniosku doszłam w ciągu ostatnich lat praktyki w gabinecie. Każde badanie wykonane analizatorem Observ 520x potwierdza nierównomierne rozłożenie pigmentu w skórze osób powyżej 25. roku życia. Niestety, nie oznacza to, że młodsze osoby nie posiadają przebarwień – również mogą występować, jednak najczęściej są to przebarwienia pozapalne. Przy zastosowaniu odpowiedniej pielęgnacji i kilku zabiegów ustępują najszybciej. Znacznie trudniejsze w terapii są przebarwienia hormonalne oraz te, które powstają w wyniku ekspozycji na słońce i fotostarzenia.

Na blogu pojawiło się już kilka wpisów poświęconych przebarwieniom:

•  Przebarwienia – problem, który nawraca
• Jak chronić skórę przed promieniowaniem UV? 

Z uwagi na zbliżający się sezon letni, szczególnie trudny dla skór z tendencją do nawrotu przebarwień, postanowiłam odświeżyć ten temat i podzielić się wskazówkami, które pomogą zmniejszyć ryzyko nawrotu i rozwoju nowych hiperpigmentacji.

Dlaczego przebarwienia pojawiają się najczęściej latem?

Odpowiedzmy na to zasadnicze pytanie dotyczące rozwoju przebarwień latem. Ze względu na intensywne nasłonecznienie w okresie letnim, skóra narażona jest na znacznie większą dawkę promieniowania UV, które indukuje szereg reakcji prowadzących do powstawania przebarwień.

ROLA ANTYOKSYDANTÓW W TERAPII PRZEBARWIEŃ

Skuteczna terapia i profilaktyka przebarwień nie mogą obyć się bez antyoksydantów. Substancje takie jak witamina C, kwas ferulowy, resweratrol nie tylko neutralizują wolne rodniki, ale również wspierają zdolności naprawcze skóry i mogą przeciwdziałać fotostarzeniu oraz powstawaniu nowych przebarwień. Ich obecność w serach, kremach oraz w procedurach zabiegowych może znacząco poprawić jakość skóry, dlatego właśnie na nich powinna opierać się terapia skóry z tendencją do rozwoju przebarwień.

Jak zmniejszyć ryzyko rozwoju przebarwień?

1. Zmiany w pielęgnacji

Antyoksydanty takie jak witamina C, kwas ferulowy i witamina E są szczególnie cenne ze względu na ich zdolność do synergicznego działania. Połączenie tych składników nie tylko stabilizuje formułę kosmetyku, ale również znacznie wzmacnia jego skuteczność w neutralizowaniu wolnych rodników, które przyczyniają się do uszkodzenia skóry i powstawania przebarwień. W domowej pielęgnacji każdej skóry powinno znaleźć się antyoksydacyjne serum. Zastosowanie serum z bogatą zawartością antyoksydantów na dzień może znacznie wzmocnić barierę ochronną skóry przed agresywnymi czynnikami zewnętrznymi. Formuły zawierające powyższe składniki chronią przed uszkodzeniami indukowanymi przez światło UV i zanieczyszczenia, jednocześnie poprawiając wygląd skóry i redukując widoczność istniejących przebarwień.

Kosmetykiem uzupełniajacym działanie serum jest krem rozjaśniający na noc. Taki kosmetyk może zawierać np. retinaldehyd i kompleks peptydów. Retinaldehyd jest jedną z form witaminy A i jest znany z łagodniejszego działania w porównaniu do innych retinoidów, co czyni go odpowiednim także dla skóry wrażliwej. Peptydy mogą przyczynić się do redukcji melaniny w miejscach przebarwień oraz przyspieszyć regenerację skóry po ekspozycji na czynnik stresogenny – UV. 

Jakie kosmetyki wybrać? Oto przykładowe produkty z półki kosmetyków gabinetowych:

• Paula’s Choice C15 Booster.
• Dermomedica Tranexamic C.
• Mesoestetic AOX Ferulic.
• Dermaquest SkinBrite.
• Medik8 Crystal Retinal 3.
• PCA Skin Pigment Gel HQ.

2. Wsparcie od wewnątrz

Włączenie antyoksydantów i karotenoidów do codziennej diety może znacząco wpłynąć na odporność skóry przed szkodliwym działaniem wolnych rodników oraz zmniejszyć ryzyko nadmiernej produkcji melaniny. Substancje takie jak astaksantyna, witamina C i polifenole pomagają w neutralizacji wolnych rodników i zabezpieczają skórę od wewnątrz, zmniejszając produkcję melaniny pod wpływem promieniowania UV.

Po jakie antyoksydanty w suplementach diety sięgać? Oto lista moich ulubionych:

• witamina C, najleiej w formie palmitynianu askorbylu. Pamiętajmy, że w przypadku witaminy C lepiej jest przyjmować ją częściej w mniejszych dawkach (200-500) niż jednorazowo w większej dawce (1000-2000). 
• astaksantyna. Jeden z najsilniejszych antyoksydantów dostępnych w suplementach.
• beta-karoten – prekursor witaminy A. Beta-karoten jest szczególnie wartościowy ze względu na jego zdolność do zabarwienia skóry i tym samym zmniejszenia syntezy melaniny.

3. Zabiegi gabinetowe

Zabiegi gabinetowe odgrywają kluczową rolę w terapii przebarwień. Przy pomocy odpowiednio dobranych metod, można znacznie poprawić kondycję skóry, zredukować istniejące przebarwienia oraz zapobiegać powstawaniu nowych. Poniżej moje rekomendacje:

• mezoterapia igłowa z peptydami rozjaśniającymi. Mezoterapia igłowa jest procedurą, która polega na nakłuwaniu skóry w celu wprowadzenia w jej głąb substancji aktywnych. Wśród składników rozjaśniających dostępnych w ampułkach do iniekcji znajdują się peptydy takie jak Oligopeptide-34 czy Decapeptide-12, które hamują aktywność tyrozynazy – enzymu odpowiedzialnego za produkcję melaniny, co bezpośrednio przekłada się na redukcję ciemnych plam i wyrównanie kolorytu skóry.
• peelingi antyoksydacyjne. Peelingi zawierajace witaminę C, kwas ferulowy, kwas kojowy, fitowy działają naprawczo, przyspieszają odnowę komórkową i pomagają w redukcji wierzchnich warstw naskórka. 

Kluczowym aspektem w leczeniu przebarwień jest regularność przeprowadzanych zabiegów. Aby osiągnąć najlepsze efekty, zaleca się ustalenie indywidualnego planu terapeutycznego, który będzie dostosowany do specyfiki i potrzeb skóry pacjenta. Dzięki temu, można nie tylko szybciej osiągnąć pożądane efekty, ale również zapobiegać powstawaniu nowych przebarwień.

4. Badania krwi

Przebarwienia mogą być wynikiem nie tylko zewnętrznej ekspozycji na słońce, ale także różnych wewnętrznych dysbalansów, w tym zaburzeń hormonalnych czy niedoborów mikroelementów. Badania z krwi są cennym narzędziem diagnostycznym, które może pomóc ujawnić te ukryte przyczyny, co umożliwia opracowanie bardziej celowanej i efektywnej strategii terapeutycznej. Jakie badania warto wykonać, jeśli przebarwienia nawracają?

• Hormony:
  • estradiol i progesteron. Zaburzenia w ich poziomach, szczególnie w okresach takich jak ciąża czy menopauza, mogą przyczyniać się do występowania melazmy, czyli rodzaju przebarwienia często związanego z wahaniami hormonalnymi;
  • prolaktyna. Podwyższony poziom prolaktyny w niektórych przypadkach również może wpłynąć na powstawanie przebarwień;
  • hormony tarczycy. Zaburzenia funkcji tarczycy, takie jak choroba Hashimoto, mogą być związane z problemami skórnymi, w tym z przebarwieniami.
• Mikroelementy. Poziomy mikroelementów w organizmie mogą również wpływać na kondycję skóry. Niektóre elementy mają bezpośredni wpływ na produkcję melaniny oraz zdrowie skóry:
  • żelazo. Nadmiar żelaza w organizmie może prowadzić do hiperpigmentacji, zwłaszcza gdy żelazo akumuluje się w skórze;
  • cynk i miedź. To pierwiastki ważne w procesie produkcji melaniny, jednak ich nierównowaga również może wpływać na pigmentację skóry.

Dodatkowo, warto rozważyć wykonanie badań na poziom przeciwutleniaczy w organizmie, takich jak glutation, które odgrywają rolę w ochronie skóry przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Pomiar poziomu substancji takich jak dialdehyd malonowy (MDA) czy tlenek azotu (NO) może również dostarczyć informacji na temat stresu oksydacyjnego w organizmie. Regularne monitorowanie tych parametrów może także pomóc w ocenie skuteczności zastosowanych terapii i dostosowaniu ich w razie potrzeby, aby zapewnić najlepsze możliwe rezultaty.

5. Ochrona przeciwsłoneczna

Ochrona przeciwsłoneczna jest jednym z najważniejszych aspektów w zapobieganiu powstawaniu przebarwień skórnych oraz w ochronie przed szkodliwym wpływem promieniowania UV na skórę. Odpowiednie stosowanie kremów z filtrem UV może znacząco zredukować ryzyko uszkodzenia skóry, które prowadzi do starzenia się i pojawienia zmian pigmentacyjnych.

Wybierając krem z filtrem, ważne jest zwrócenie uwagi na kilka kluczowych czynników:

• spektrum ochrony. Krem powinien posiadać szerokospektralną ochronę, czyli chronić zarówno przed promieniowaniem UVA, UVA i HEV;
• współczynnik ochrony PA**. Skala PA (od PA+ do PA++++) wskazuje na poziom ochrony przed promieniowaniem UVA. Kremy z oznaczeniem PA+++ lub wyższym zapewniają najlepszą ochronę przed długotrwałym uszkodzeniem skóry;
• fotostabilność. Kremy fotostabilne zachowują swoją efektywność przez dłuższy czas, nawet gdy są narażone na światło słoneczne. To kluczowe dla utrzymania ochrony w ciągu dnia.

Główne błędy popełniane na etapie fotoprotekcji

Podsumowanie

Praca z przebarwieniami skórnymi to wyzwanie, które wymaga kompleksowego podejścia łączącego teorię z praktyką. Omówione strategie, w tym wprowadzenie antyoksydantów do pielęgnacji domowej i suplementacji, spersonalizowane zabiegi kosmetyczne oraz konsekwentna fotoprotekcja, odgrywają kluczową rolę w skutecznym minimalizowaniu przebarwień.

Kosmetologów poszukujących dogłębnej wiedzy na temat terapii przebarwień, zachęcam do lektury e-booka “Przebarwienia. Procedury zabiegowe“. To publikacja, która zawiera nie tylko bogatą część teoretyczną, ale także praktyczne przykłady zabiegów kosmetologicznych, które zostały dodatkowo zilustrowane nagraniami wideo.