Istnieje wiele czynników, które maja wpływ na prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. Zaliczmy do nich: uwarunkowania genetyczne, rytm okołodobowy, regularną aktywność fizyczną, radzenie sobie ze stresem, zbilansowaną dietę oraz podaż witamin. Jedną z najważniejszych witamin jest cholekalcyferol (witamina D3).

Prawidłowe stężenie witaminy D jest koniecznym warunkiem do zachowania homeodynamiki komórek skóry – keratynocytów, fibroblastów, melanocytów oraz komórek układu immunologicznego skóry SALT. Witamina D hamuje rozwój reakcji alergicznych, co jest szczególnie istotne dla osób, które zmagają się z dolegliwościami Atopowego Zapalenia Skóry.

Definicja witaminy D

Należy pamiętać, że pod pojęciem witaminy  D powinnyśmy rozumieć  grupę steroidowych, organicznych związków chemicznych: witaminę D1 (kalcyferol), witaminę D2 (ergokalcyferol) i witaminę D3 (cholekalcyferol). Mogą one powstawać pod wpływem promieni słonecznych (witamina D3) lub być dostarczane poprzez pożywienie (witaminy D2 i D3). Do naturalnych źródeł pozyskiwania witaminy D zaliczamy między innymi dziko żyjące morskie ryby, takie jak łosoś, tuńczyk czy dorsz, oleje rybne, a także grzyby kapeluszowe czy produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym wątrobę wołową i żółtka jaj. Mimo to, nadal przyswajalność witaminy D  ze źródeł pokarmowych zależy od wielu czynników. Czy witamina D może być uzupełniania w inny sposób? Organizm człowieka może samoistnie wytworzyć ten szczególny związek na drodze syntezy skórnej.

Synteza witaminy D

Synteza witaminy D jest naturalną reakcją chemiczną, która powstaje poprzez przenikanie promieni ultrafioletowych  do głębszych warstw naskórka. Warstwy podstawna i kolczysta naskórka zawierają pochodną cholesterolu o nazwie 7-dehydrocholesterol . W wyniku promieniowania UVB, na drodze fotoizomeryzacji  oraz temperatury, w organizmie powstaje witamina D3 (cholekalcyferol). W ten sposób, poprzez naturalne działanie promieni słonecznych powstaje aż 80-100% witaminy D3 obecnej w organizmie. Witamina D3 jest magazynowana w komórkach tłuszczowych i poprzez krew transportowana do wątroby i nerek, gdzie zachodzi dalsza przemiana.

Skóra może syntetyzować witaminę D tylko, gdy słońce jest na odpowiedniej wysokości. Mieszkamy w strefie geograficznej o niskim stopniu nasłonecznienia, dlatego przez większą część roku wytwarzanie witaminy D poprzez promieniowanie ultrafioletowe jest praktycznie nieosiągalne. Synteza witaminy D jest możliwa od końca kwietnia do początku września pomiędzy godziną 10.00 a 15.00, tylko wówczas, gdy 18% procent powierzchni naszego ciała jest odsłonięte (między innymi twarz, przedramiona czy nogi), a my przebywamy na słońcu minimum 15 minut dziennie. Zwróćmy uwagę na to, że w trosce o zdrowie skóry stosujemy różnego rodzaju kosmetyki z filtrami przeciwsłonecznymi, nie tylko w okresie wakacyjnym. Kosmetyki te hamują działania wolnych rodników, chronią przed uszkodzeniami skóry, mają działanie regenerujące i przeciwzapalne. Nasuwa się zatem pytanie, czy synteza witaminy D nie jest blokowana przez kosmetyki chroniące przed promieniowaniem UV?

Kosmetyki z SPF a synteza witaminy D

Nikogo nie trzeba przekonywać do tego, że długotrwałe przebywanie na słońcu bez odpowiedniej ochrony może przynieść wiele szkód dla skóry. Promieniowanie UV jest źródłem wolnych rodników, czyli cząsteczek, które pełnią kluczową rolę w reakcjach zapalnych i procesach starzenia. Ekspozycje na promieniowanie UV przyspiesza starzenie tkanki. Aby ograniczyć wpływ UV na skórę stosuje się kosmetyki (kremy, serum, mgiełki, balsamy)  z ochroną przeciwsłoneczną – SPF (Sun Protector Factor). Czy mają one wpływ na syntezę witaminy D? 

Prawdą jest, że synteza witaminy D przy stosowaniu preparatów fotoochronnych zostaje znacznie ograniczona. Połączenie pielęgnacji z SPF i stosunkowo mała ilość dni słonecznych w ciągu roku, sprawiają, że duża część populacji ma wyraźne niedobory witaminy D3.

Niedobory witaminy D

Do najczęstszych objawów niedoboru witaminy D3 zaliczamy osłabienie odporności, bóle mięśniowe, kostne, przemęczenie oraz problemy skórne. Niedobory cholekalcyferolu wydłużają przebieg stanów zapalnych i spowalniają gojenie tkanki, co ma kluczowe znaczenie w przebiegu dermatoz: AZS, trądzik różowaty, trądzik pospolity, trądzik dojrzały. Ograniczony dostęp do witaminy D3 przez wszystkie komórki, zaburza metabolizm komórkowy i przyspiesza starzenie organizmu.

Suplementacja witaminy D

Prawidłowe stężenie witaminy D3 we krwi powinno mieścić się w zakresie 50-60 nmol/l (20 ng/ml). Szacuje się, że w Polsce ponad  90%  społeczeństwa ma niedobory witaminy słońca, dlatego też dobrym rozwiązaniem jest suplementacja witaminy D3. Przed rozpoczęciem suplementacji, należy wykonać badania laboratoryjne. Na podstawie wyników badań, specjalista – kosmetolog, dietetyk, ustala odpowiednią dawkę suplementu.  Indywidualne podejście do pacjenta, przyspiesza wyrównanie niedoborów i zdrowienie organizmu.

Podsumowanie

Witamina D ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania organizmu, a jej niedobór może wyraźnie wpływać na wygląd i zdrowie skóry. Stosowanie kremów z ochroną przeciwsłoneczną ogranicza dostęp szkodliwego dla skóry promieniowania UV, a jednocześnie zmniejsza naturalną syntezę witaminy D3. To wraz z małą ilością dni słonecznych na szerokości geograficznej, na której znajduje się Polska, sprawiają, że suplementacja witaminy D3 staje się nieodłącznym elementem zdrowego trybu życia.
[insert page=’checklista’ display=’content’]